در طلاق توافقی چه چیزهایی به زن تعلق میگیرد؟

فرقی نمی‌کند که درخواست طلاق توسط زن ثبت شده باشد یا مرد؛ در هر صورت، حقوق زن در طلاق توافقی باید رعایت شوند. این حقوق شامل حقوق مالی مانند مهریه، نفقه، اجرت‌المثل، مطالبه نحله و تنصیف است.

حقوق غیرمالی زن نیز شامل حقوق او برای حضانت فرزندان می‌شود. هر کدام از این مباحث جزئیات و پیچیدگی‌های مختلفی دارند؛ که تنها با وجود یک وکیل حاذق می‌توانید به تمام آن‌ها اشراف داشته‌باشید.

در ادامه توضیح می دهیم که در طلاق چه چیزهایی به زن تعلق می‌گیرد. اما در صورتی که قصد جدایی دارید، برای گرفتن حق و حقوق خود پیشنهاد می‌کنیم حتما با یک وکیل طلاق توافقی مشورت کنید.

اگر به وکیل پایه یک دادگستری متخصص در امور خانواده نیاز دارید، با مشاوران ما در ارتباط باشید.

انواع حقوق زن در طلاق توافقی

قوانین کشور همواره موظف است؛ شرایطی را ایجاد کند که زنان بتوانند با آسیب کمتر و راحتی و آسایش بیشتر به زندگی‌شان ادامه دهند. به همین خاطر است که این قوانین حقوق زن در خانواده را از قبل پیش‌بینی نموده است؛ تا زوجین بتوانند با عدالت بیشتری کنار هم زندگی کنند.

برای مثال زنان طبق این قوانین، هیچ وظیفه‌ای درخصوص انجام کارهای خانه ندارند؛ و درصورت انجام کارهای خانه، می‌توانند در ازای آن، اجرت‌المثل دریافت کنند. حقوق زن در طلاق توافقی هم رعایت شده‌است. که عمده آن به توافق طرفین بستگی دارد. حقوق زن در طلاق توافقی توافقی به دو دسته حقوق مالی و غیرمالی تقسیم می‌شود.

از جمله معروف‌ترین حقوق زنان در طلاق توافقی، مهریه و نفقه است؛ که پیش از طلاق، باید شرایط آن کاملا مشخص شود؛ و در سند ثبت گردد. حقوق غیرمالی بین زوجین هم شامل مسائل دیگری مانند حضانت فرزند است؛ که این موضوع هم با توجه به عوامل مختلفی از جمله توافق طرفین، سن و جنسیت کودک و غیره مشخص می‌شود.

در طلاق توافقی نیز اگر زن حق طلاق داشته باشد؛ می‌تواند بدون حضور همسر، مراحل دادرسی طلاق را طی کرده؛ و به صورت توافقی جدا شوند. داشتن حق طلاق باعث می‌شود؛ که عمده موارد به نفع زن باشد.

حقوق غیرمالی زن بعد از طلاق توافقی

از مهم‌ترین حقوق غیرمالی زن، شرایط مربوط به حضانت فرزند است. این موارد از پیش مشخص شده است؛ تا اگر زوجین در زمان طلاق توافقی، با شرایط دیگری به توافق برسند؛ وضعیت فرق خواهد داشت.

به طور عادی حضانت فرزند تا 7 سالگی با مادر و بعد از آن به خانواده پدر تعلق دارد. این قانون تا زمان بلوغ فرزند ادامه دارد. بعد از آن تصمیم‌گیری با خود اوست. سن بلوغ در احکام اسلامی، همان سن بلوغ شرعی است. یعنی دختران بعد از 9 سالگی و پسران بعد از 15 سالگی می‌توانند تصمیم بگیرند؛ که با کدام یک از والدین‌شان زندگی کنند. همین حق هم در شرایط خاص مانند اثبات جنون زن یا ازدواج مجدد، از او سلب می‌شود.

همچنین مواردی مانند اعتیاد، اشتهار به فساد، مشکلات روانی یا سواستفاده از کودک سبب می‌شود؛ که هرکدام از والدین خاطی، از حق حضانت کودک محروم شوند. حتی این موارد باعث می‌شوند که والد خاطی، حق ملاقات کودک را هم از دست بدهد.

حضانت فرزند دختر

حضانت فرزند دختر هم مطابق شرایط سن بلوغ اجرا می‌شود؛ و با اینکه فاصله بین 7 تا 9 سالگی دختر تنها 2 سال است؛ باز هم این قانون تغییر نکرده؛ و به قوت خود باقی می‌ماند. بنابراین بعد از 9 سالگی خود فرزند دختر است که تصمیم‌گیرنده بوده و محل زندگی‌اش را مشخص می‌کند.

حقوق مالی زنان پس از طلاق توافقی

از مهم‌ترین مباحث طلاق، مباحث مالی آن است؛ که معمولا سرمنشا بسیاری از اختلافات زوجین است. مسائل مالی شامل مواردی مانند مهریه، نفقه، جهیزیه عروس و اجرت‌المثل ایام زوجیت است.

در احکام اسلامی برخی از حقوق برای داشتن زندگی بهتر برای زن در نظر گرفته شده‌است؛ که برخی از آن‌ها بعد از جاری شدن خطبه عقد قابل پیگیری هستند. این موارد در دادگاه و در زمان طلاق بررسی می‌شوند. همچنین اگر زوجه شرطی مانند تصنیف دارایی گذاشته باشد؛ این مورد هم در دادگاه پیگیری می‌شود.

مهریه در طلاق توافقی

در بین تمام حقوق زن در طلاق توافقی مهریه مهم‌تر و پرحاشیه‌ترین آن‌ها است. بیشترین دعواها و چالش‌های زن و شوهرها در زمان طلاق هم مربوط به همین مهریه است. حق گرفتن مهریه بعد از خواندن خطبه عقد به زن می‌رسد؛ و حتی ربطی به روابط زناشویی ندارد.

درصورتی که زوجین برای طلاق توافقی اقدام کنند؛ آن‌ها می‌توانند درخصوص مهریه هم به توافق برسند. در این شرایط دو طرف با در نظر گرفتن شرایط مالی مرد و مطابق توافقات خودشان، در خصوص زمان پرداخت مهریه هم توافق می‌کنند. مثلا می‌توانند در خصوص اینکه تمام مهریه به زن تعلق داشته‌باشد یا تمام آن بخشیده‌شود؛ یا در ازای حضات فرزندان بخشیده‌شود؛ با هم توافق می‌کنند.

درهرصورت مسئله مهمی که وجود دارد؛ این است که مهریه از حقوق زن در طلاق توافقی بوده؛ و بهتر است برای جلوگیری از مشکلات بعدی، پیش از عقد در خصوص آن به توافق برسند. دقت کنید که این توافقات حتما باید ثبت و محضری شده‌باشند.

 بخشی از مشکلات زوجین هنگام جدایی، این است که مسائل را به صورت زبانی با هم در میان گذاشته‌اند؛ و آن را محضری و ثبت نکرده‌اند. به این ترتیب ادعاهایی دارند که قابل پیگیری و قانونی نیستند.

چه عواملی مانع از دریافت مهریه می‌شود؟

ثبت مهریه به صورت عندالمطالبه یا عندالاستطاعه با هم متفاوت است. درحالت اول زن هر زمان که بخواهد، می‌تواند مهریه را درخواست کند. اما در حالت عندالاستطاعه، مهریه تنها زمانی به زن تعلق می‌گیرد؛ که مرد توانایی مالی کافی را داشته باشد.

همچنین اگرچه مهریه از حقوق زن در طلاق توافقی و حتی در حین زندگی مشترک است؛ اما در برخی از موارد ممکن است؛ مهریه به زن تعلق نگیرد:

• درصورتی که زوجین با هم رابطه زناشویی نداشته باشند؛ و عقد باطل شود؛ مهریه به زن تعلق نمی‌گیرد.
• اگر مرد و زن مهریه‌ای مشخص نکرده‌باشند؛ و زن فوت کند؛ به ورثه مهریه‌ای تعلق نمی‌گیرد.
• نسخ عقد نکاح به هر دلیلی، در زمانی که نزدیکی بین مرد و زن اتفاق نیفتاده باشد؛ باعث سلب حق مهریه از زن می‌شود.
• پیش از برقراری رابطه زناشویی، مهریه زن نصف می‌شود.

نفقه

نفقه هم جز حقوق زن است؛ که حتی تا مدتی بعد از طلاق هم ادامه داشته؛ و زن می‌تواند خواهان آن باشد. در واقع نفقه شامل تامین تمام احتیاجات زن مانند خوراک، پوشاک، مسکن، امور درمانی، بهداشتی و … است؛ که باید در شرایط ضمن عقد مشخص شود. در ازدواج موقت، نفقه به زن تعلق نمی‌گیرد.

میزان پرداخت نفقه هم به شرایط زندگی زن بستگی دارد و تنها در مواردی به زن تعلق می گیرد؛ که زن با شوهرش تمکین کرده و همبستر شود. درغیر این صورت در احکام اسلامی، او ناشزه است؛ و نفقه به او تعلق نمی‌گیرد.

نکته مهمی که باید توجه کنید؛ این است که حتی در صورت شاغل بودن زن، باز هم باید نفقه به او پرداخت شود. حتی درصورتی که زن ملک و املاک داشته باشد؛ باز هم مرد موظف است نفقه را در ازای تمکین به او پرداخت کند. درمقابل زن هم ملزم به پرداخت هزینه‌ها با درامدش نیست.

بعد از طلاق در ایام عده، نفقه به زن تعلق می‌گیرد؛ و باید تمام حقوق مالی او پرداخت شود. همچنین اگر زن موقع طلاق، باردار باشد؛ تا زمانی که کودک او به دنیا بیاید؛ می‌تواند از سمت شوهر نفقه دریافت کند.

اجرت المثل

از دیگر حقوق مالی زن، اجرت‌المثل است که درازای انجام کارهای خانه مانند شستشو و نظافت و شیر دادن به بچه و غیره دریافت می‌کند. البته این حق زمانی به زن تعلق می‌گیرد؛ که زن در عقدنامه عنوان کند؛ که در ازای انجام این کارها اجرت‌المثل می‌خواهد.

به این ترتیب زن بعد از طلاق یا فوت همسر می‌تواند برای دریافت اجرت‌المثل اقدام کند؛ تا کارشناس به نسبت سال‌های زندگی شرایط زندگی، کارهایی که زن انجام داده است و غیره، میزان اجرت‌المثل را مشخص کند.

مطالبه نحله

یکی دیگر از حقوق مالی زن پس از طلاق، نحله است که در صورتی که زن خواستار آن باشد؛ مرد می‌تواند به عنوان نیکوکاری بخشی از اموال خود را به زن ببخشد. نحله برای امرار معاش و زندگی بهتر، به زن پرداخت می‌شود.

• مطالبه نحله در حین زندگی و پیش از طلاق امکان‌پذیر نیست.
• میزان نحله با توجه به توانایی مالی مرد مشخص می‌شود. در عین حال درصورتی که مرد استطاعت مالی نداشته باشد؛ اجباری برای پرداخت نحله وجود ندارد.
• برای اینکه نحله به زن تعلق بگیرد؛ باید طلاق از طرف مرد اتفاق بیفتد؛ و طلاق توافقی نباشد.

تنصیف اموال

از جمله مواردی که به زن بعد از طلاق تعلق می‌گیرد؛ تنصیف اموال مرد است. به این ترتیب که نصف اموال مرد به زن می‌رسد. البته این مورد اجباری نیست؛ و تنها درصورتی اجرایی می‌شود؛ که مرد در شرایط قبل از عقد آن را بپذیرد. برای دریافت تنصیف شروطی وجود دارد:

• اولین مورد این است که برای تنصیف اموال مرد باید درخواست طلاق از طرف او ارائه شده باشد؛ تا این حق به زن تعلق بگیرد. درصورتی که زن ناشزه باشد؛ این حق از او سلب می‌شود.
• زمانی که قرار است تنصیف اموال به شرایط عقدنامه اضافه شود؛ باید عبارت تا نصف دارای زوج در آن عنوان شود؛ تا این موضوع را که نصف دارایی مرد به زن می‌رسد؛ تاکید کند. البته مقداری از اموال مرد که به زن می‌سد؛ به تشخیص دادگاه بستگی دارد.
• درصورتی که مرد پیش از طلاق اموال خود را واگذار کرده یا بفروشد؛ حق تنصیف زن به نصف یا صفر می‌رسد. همچنین اگر مرد اموال خود را پیش از طلاق به فرد دیگری واگذار کند؛ فرار از دین محسوب نشده؛ و زن نمی‌توان شکایت کند.

جمع بندی

حتی درصورتی که زن خودش هم به طلاق راضی باشد یا به صورت توافقی جدا شوند؛ حقوق زن در طلاق توافقی در نظر گرفته شده است؛ که باید به آن توجه شود. حقوق مالی و غیرمالی زن بعد از طلاق با جزئیات شرح داده شده‌است؛ تا زوجین پس از طلاق بتوانند بدون هیچ ابهامی از هم جدا شوند.

از جمله حقوق زن در طلاق توافقی می‌توان به حق دریافت مهریه، نفقه، اجرت‌المثل و غیره اشاره کنیم که جز حقوق مالی هستند؛ و جزئیات و میزان آن توسط زوجین یا دادگاه مشخص می‌شود. همچنین مواردی مانند حق حضانت فرزند؛ جز حقوق زن در طلاق توافقی است؛ که به نسبت سن کودک، در نظر گرفته می‌شود. 

بهترین راه برای گرفتن حقوق زن در طلاق توافقی، داشتن وکیل است. در صورتی که به وکیل خانواده و طلاق نیاز دارید با کارشناسان حقوقی ما در ارتباط باشید تا شما را راهنمایی کنند.

سوالات متداول