طلاق رجعی یکی از اقسام طلاق است که در آن مرد می‌تواند پس از وقوع طلاق و در طول مدت عده به همسر خود رجوع کند و با او زندگی کند، بدون آن که نیاز به عقد ازدواج مجددی داشته باشد. رجوع مرد در طلاق رجعی به نیازی به رضای زن ندارد و زن نیز نمی‌تواند از آن جلوگیری کند.
درصورتی‌که تمایل دارید، در کوتاه‌ترین زمان ممکن و بدون حضور در دادگاه طلاقتان رسمی شود، می‌توانید از خدمات گروه حقوقی وکیل خانواده استفاده کنید.
- طلاق توافقی و طلاق با داشتن حق طلاق در مدت 20 الی 60 روز کاری
- بدون نیاز به حضور زوجین در هیچ مرحله ای
- مشاوره رایگان (واتساپ و تماس)
- پشتیبان اختصاصی برای شما در طول پرونده
- وکیل متخصص حوزه خانواده و طلاق
رجوع در طلاق رجعی چیست؟
همان‌طور که مرد می‌تواند به‌راحتی از همسر خود طلاق یک‌طرفه بگیرد، در طلاق رجعی شوهر می‌تواند به طور یک‌طرفه، طلاق را بی‌اثر کند. در واقع، بر خلاف طلاق رجعی در طلاق بائن مرد حق رجوع، اظهار پشیمانی و بازگشت به زن بعد از طلاق را ندارد مگر در موارد خاص قانونی. در طلاق رجعی چنین حقی برای مرد پیش‌بینی‌شده است.
بنابراین، رجوع از طلاق به معنی اظهار پشیمانی مرد برای بازگشت به زندگی مشترک سابق خود است که صرفاً تا پایان مدت عده ممکن است. در صورت وقوع رجوع، بدون نیاز به جاری‌شدن صیغه محرمیت، زوجین مجدداً به عقد هم در می‌آیند.
صرف اظهار پشیمانی و رجوع از سوی مرد کافی است و قبول رجوع توسط زن از شرایط اعتبار رجوع نیست.
ویژگی‌های طلاق رجعی چیست؟
علت نام‌گذاری طلاق رجعی، وجود حق رجوع برای مرد است. طبق ماده ۱۱۴۸ قانون مدنی طلاق رجعی دارای دو ویژگی زیر است:
- زن باید پس از طلاق، عده طلاق را نگه دارد و نمی‌تواند بلافاصله بعد از طلاق با کس دیگری ازدواج کند. پس طلاق‌هایی که عده ندارد مثل طلاق بدون رابطه زناشویی یا طلاق زنان یائسه، طلاق بائن شمرده می‌شوند و مرد حق رجوع ندارد.
- در زمان عده مرد حق رجوع دارد بدون اینکه نیاز به خواندن عقد مجددی داشته باشد؛ بنابراین مرد می‌تواند زندگی مشترک خود را بدون عقد نکاح ادامه دهد. پس طلاق‌هایی که زن باید عده نگه دارد ولی مرد به لحاظ قانونی حق رجوع نداشته باشد، جز طلاق‌های رجعی نیستند برای مثال طلاق سوم یا طلاق خلع.
- مشاوره رایگان (واتساپ و تماس)
- جلسه با وکیل متخصص طلاق (حضوری یا آنلاین)
- تنظیم توافقنامه با توجه به توافق شما
- داشتن یک پشتیبان اختصاصی برای شما
- حضور وکیل پایه یک دادگستری به جای شما
- بدون نیاز به حضور شما
شرایط وقوع طلاق رجعی
رجوع یک عمل حقوقی است که به‌واسطه اراده یک‌جانبه مرد رخ می‌دهد و باید به یک روشی اعلام شود. این روش می‌تواند کلامی یا رفتاری باشد؛ بنابراین هر سخن یا فعلی که قصد اعلام رجوع از سوی مرد را نشان دهد، رجوع محسوب می‌شود. برای مثال بوسیدن، لمس‌کردن یا اعلام صریح رجوع.
برای موثر بودن رجوع نیازی نیست، قصد رجوع به زن اعلام شود؛ بنابراین اگر مرد بدون اطلاع همسرش از طلاق خود در طول مدت عده رجوع کند از زمان رجوع ازدواج معتبر است. زن نیز از تاریخ آگاهی از رجوع مرد مکلف به رعایت وظایف زناشویی خود است.
لازم به ذکر است رجوع از طلاق رجعی باید ظرف یک ماه از تاریخ رجوع ثبت شود وگرنه مرد به مجازات عدم ثبت آن محکوم می‌شود.
پادکست شماره 1 - طلاق توافقی
آثار طلاق رجعی
طلاق رجعی با طلاق بائن تفاوت‌های زیادی دارد. به همین خاطر آثار این دو طلاق با همدیگر متفاوت است. از جمله آثار طلاق رجعی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اولین و مهم‌ترین اثر طلاق رجعی این است که مرد باید در طول مدت عده نفقه همسر مطلقه خود را بپردازد.
- با وقوع طلاق رجعی رابطه زوجیت به طور کامل تمام نمی‌شود. درصورتی‌که یکی از زوجین در طول مدت عده فوت کند، دیگری از او ارث می‌برد.
آیا طلاق رجعی در شناسنامه ثبت می‌شود؟
مطابق ماده ۳۸ قانون حمایت خانواده ۱۳۹۲، بعد از صادر شدن حکم طلاق رجعی توسط دادگاه، صیغه طلاق توسط سردفتر خوانده شده و در صورت‌جلسه‌ای مکتوب می‌شود؛ اما این طلاق در شناسنامه آنها قید نمی‌شود، مگر درصورتی‌که:
- رضایت زوجه نسبت به ثبت طلاق رجعی در شناسنامه
- انقضای مدت عده و شهادت دو شاهد مبنی بر سکونت زوجه در طول عده در منزل زوج
بنابراین، اگر در مدت عده زوج به زوجه رجوع کند صورت‌جلسه باطل و ثبت طلاق در شناسنامه منتفی می‌شود. اما در صورت عدم رجوع تا پایان مدت عده طلاق رجعی در شناسنامه ثبت خواهد شد.
باتوجه‌به لزوم نگهداری عده، حق رجوع مرد و سایر پیچیدگی‌های حقوقی طلاق، این فرایند می‌تواند طاقت‌فرسا، دشوار و طولانی شود. به همین خاطر توصیه می‌کنیم پیش از اقدام برای طلاق به یک وکیل طلاق مشورت کنید تا متناسب با شرایطتان بهترین راهکار حقوقی را ارائه دهد.
طول مدت عده چقدر است؟
به‌طورکلی دو نوع عده رجوع دارد که در این مدت زن قادر به ازدواج مجدد نیست. در واقع، اگر در این مدت زوجه با کسی رابطه داشته باشد این دو نفر تا آخر عمر به همدیگر حرام هستند و ازدواج آنها باطل است. عده شامل موارد زیر است:
- عده وفات
- عده طلاق
در طلاق رجعی زن لازم است به مدت سه ماه و ده روز عده نگه دارد. در واقع مدت عده بر اساس وقوع سه دوره پاکیزگی بعد از عادت ماهیانه خواهد بود.
لازم به ذکر است عده طلاق رجعی زنان باردار تا زمان وضع‌حمل آنها خواهد بود.
آیا در طلاق رجعی مرد می‌تواند ازدواج کند؟
در طول مدت عده زوجه مطلقه در حکم همسر مرد است و برای ازدواج مجدد در صورتی که مرد متأهل باشد باید از دادگاه اجازه بگیرد؛ بنابراین در طلاق رجعی و در طول مدت عده مرد باید با کسب اجازه قاضی ازدواج کد.
مهریه در طلاق رجعی
مهریه از حقوق مالی زن است و حتی در صورت وقوع طلاق رجعی نیز کماکان بر عهده مرد است. این نکات را درباره مهریه در طلاق رجعی در خاطر داشته باشید:
- درصورتی‌که طلاق از طرف مرد تقاضا شود، زوجه باید کلیه حقوق مالی زن از جمله مهریه را بپردازد.
- در صورت تقاضای طلاق از طرف زن ممکن است زن در ازای طلاق، مهریه خود را به شوهرش بذل کند.
- لازم به ذکر است در صورت وقوع طلاق توافقی زوجین در خصوص مهریه مانند سایر موارد مشترک به توافق می‌رسند.
جمع‌بندی
طلاق رجعی در مقابل طلاق بائن قرار می‌گیرد. کلمهٔ رجع و رجوع به معنای بازگشت است. در این نوع طلاق مرد پس از جدایی به‌وسیله طلاق می‌تواند دوباره به زندگی مشترکش برگردد، بدون اینکه نیاز به ازدواج مجدد داشته باشد. در این مقاله به بررسی طلاق رجعی، شرایط و آثار آن پرداختیم.
وکلای مؤسسه حقوقی وکیل خانواده آماده‌اند با ارائه خدماتی نظیر مشاوره حقوقی و وکالت شما را در فرایند طلاق همراهی کنند.
سؤالات متداول
اگر زوجین با پایان مدت عده بخواهند با هم زندگی کنند امکان پذیر است؟
رجوع تنها در طول عده ممکن است. در صورت انقضای عده، زن و مرد باید مجددا به محضر بروند تا به نکاح یکدیگر در بیایند.
آیا زن نیز می تواند به نکاح سابق خود رجوع کند؟
خیر. رجوع حقی است که صرفاً در قانون برای مرد پیش‌بینی‌شده و اراده زن در این زمینه اثری ندارد.
