حضانت فرزند دختر

حضانت فرزند دختر طبق مقررات حقوق خانواده، تا سن هفت‌سالگی با مادر است. پس از هفت‌سالگی و تا سن بلوغ دختر، حضانت با پدر خواهد بود. بعد از گذشت سن بلوغ دختر از محدودهٔ سن حضانت خارج شده؛ بنابراین می‌تواند مستقلاً تصمیم بگیرد که می‌خواهد با کدام یک از والدین خود، زندگی کند.

در این مقاله از وکیل خانواده به بررسی حضانت فرزند دختر می‌پردازیم. درصورتی‌که در شرف طلاق هستید بهتر است باتوجه‌به اهمیت تربیت و شرایط کودکان، جهت اخذ حضانت با وکیل مشورت کنید. گروه حقوقی وکیل خانواده، آماده راهنمایی شما عزیزان هستند.

حضانت فرزند دختر تا سن هفت‌سالگی

طبق ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی، در خصوص حضانت و نگهداری دختری که والدینش از یکدیگر جدا شده‌اند، مادر تا سن هفت‌سالگی در اولویت است؛ بنابراین مشابه حضانت فرزند پسر، تا سن هفت‌سالگی سرپرستی فرزند دختر با مادر است و پدر دراین‌خصوص حقی ندارد. این مسئله در شرایطی صادق است که پدر و مادر از هم طلاق بگیرند یا به هر دلیلی جدا زندگی کنند.

حضانت فرزند دختر از هفت‌سالگی تا نه‌سالگی

بر اساس ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی، بعد از سن هفت‌سالگی حضانت فرزند دختر، به پدر منتقل می‌شود که تا سن بلوغ ادامه دارد. در فقه و شرع اسلام معیار بلوغ، تمام‌شدن ۹ سال قمری است.

لازم به ذکر است درصورتی‌که در خصوص حضانت، اختلافی مابین والدین رخ دهد، قاضی باتوجه‌به مصلحت کودک، اختلاف مربوطه را حل و یکی از والدین را برای حضانت انتخاب خواهد کرد.

همچنین اگرچه در این دوره، حضانت فرزند دختر متعلق به پدر خواهد بود، اما مادر کودک همچنان حق ملاقات با فرزندش را دارد و پدر نمی‌تواند مانع این مسئله شود.

درصورتی‌که سرپرست کودک مانع از ملاقاتتان با فرزندتان شود، می‌توانید با مشورت با یک وکیل پایه یک دادگستری از این اقدام شکایت کنید.

حضانت فرزند دختر بعد ۹ سالگی

با رسیدن دختر به بلوغ، از حضانت والدین خود خارج خواهد شد. طبق قانون و شرع اسلام معیار سن بلوغ دختر کامل‌شدن ۹ سال تمام قمری است؛ بنابراین به‌محض اینکه فرزند دختر به سن ۹ سال قمری برسد، خودش قادر است انتخاب کند که مایل است با کدام یک از والدینش زندگی کند.

شرایط حضانت فرزند دختر

هر کسی که قصد اخذ حضانت فرزند دختر را دارد باید از شرایط قانونی و لازم این موضوع برخوردار باشد.

نسبت به پدر و سایر اشخاص، دارا بودن توانایی مراقبت از دختر از شرایط حضانت خواهد بود؛ بنابراین داشت انحطاط اخلاقی و مصادیق آن، اعتیاد به مواد مخدر و هر مسئله‌ای که خلاف مصلحت دختر باشد سبب سلب حضانت می‌شود.

نسبت به مادر فرزند دختر، قانون‌گذار علاوه بر موارد فوق، جون و ازدواج مجدد مادر با فردی غیر از پدر کودک از شرایط سلب‌کننده حضانت شمرده است. البته در صورت فوت پدر، حضانت مادر نسبت به هر شخص دیگری اولویت دارد، حتی اگر ازدواج کرده باشد که در این حالت مادر باید بتواند ثابت کند زندگی دختر با او و همسر جدیدش، منافاتی با مصلحت دختر ندارد.

سلب حضانت فرزند

حق حضانت فرزند را نمی‌توان بدون ارائه و اثبات دلیل موجه، از والدین سلب کرد. از جمله مصادیقی که می‌توان از والدین سلب حضانت کرد موارد زیر قابل‌اشاره ست:

• اعتیاد به الکل، قمار و مواد مخدر
• شهرت به فساد اخلاقی و فحشا
• ابتلا به بیماری‌های روانی
• سوءاستفاده از کودک و اجبار او به انجام کارهای غیراخلاقی مثل گدایی، قاچاق، فساد و فحشا
• ضرب‌وجرح کودک بیش از حد تأدیب

در صورت اثبات هر یک از موارد فوق، حضانت سلب خواهد شد. درخواست سلب حضانت باید توسط قیم، یکی از اقربا، والد دیگر و یا رئیس حوزه قضائی از دادگاه مطرح شود.

لازم به ذکر است در خصوص مادر، ابتلا به جنون و ازدواج مجدد نیز باعث سلب حضانت می‌شود.

باتوجه‌به اهمیت محیط رشد و پرورش کودک بهتر است پیش از اقدام به طلاق با یک وکیل حضانت در خصوص اقدامات حقوقی لازم برای اخذ حضانت به‌موقع فرزندتان مشورت کنید.

حضانت فرزند دختر در صورت فوت پدر

اگر پدر دختری فوت کند حضانت در درجه اول بر عهده مادر است. در صورت سلب حضانت از مادر حضانت بر عهده جد پدری قرار می‌گیرد.

نفقه فرزند دختر

نفقه هزینه‌های لازم برای زندگی فرزند است. در فقه اساساً پرداخت نفقه، وظیفه پدر خانواده است؛ بنابراین حتی درصورتی‌که فرزند با مادر خود زندگی کند این پدر است که باید نفقه فرزند خود را تأمین کند. هزینه تحصیلات، جهیزیه و درمان فرزند دختر بر عهده پدر است. در صورت خودداری از پدر پرداخت نفقه می‌تواند از او شکایت نمود و پدر را محکوم به حبس کرد.

در صورت فوت پدر یا عدم توانایی پدر نفقه توسط او، نفقه بر عهده جد پدری قرار می‌گیرد. درصورتی‌که جد پدری در قید حیات نباشد یا توانایی پرداخت نفقه را نداشته باشد، نفقه بر عهده مادر است.

حق ملاقات فرزند

به‌طورکلی هریک از والدین حق ملاقات با فرزند خود را دارد؛ بنابراین اگرچه حضانت فرزند بعد از طلاق به یکی از والدین سپرده شود، او نمی‌تواند از ملاقات والد دیگر با فرزندش جلوگیری کند. اما در شرایطی بر اساس مصلحت کودک، تشخیص لزوم ملاقات با قاضی خواهد بود.

تعیین زمان و مکان ملاقات فرزند و والدین با والدین است. اما اگر والدین نتوانند در این زمینه توافق کنند، دادگاه نسبت به تعیین آن اقدام خواهد کرد.

لازم به ذکر است در صورت جلوگیری از ملاقات توسط سرپرست، والد دیگر می‌تواند از این اقدام شکایت کند.

مدارک لازم برای گرفتن حضانت فرزند

والدی که تصمیم دارد، نسبت به اخذ حضانت فرزند خود اقدام کند؛ باید مدارکی به دادگاه ارائه کند. از جمله:

• کارت ملی و شناسنامه والد
• سند ازدواج
• سند طلاق یا توافق‌نامه زوجین

جمع‌بندی

یکی از مهم‌ترین اختلافات حقوقی که هنگام فوت یا جدایی والدین مطرح می‌شود، حضانت است. بر اساس قانون مدنی مسئولیت حضانت دختر به این بستگی دارد که دختر چند سال داشته باشد. حضانت از دختر تا سن هفت‌سالگی با مادر است، سپس تا سن بلوغ که ۹ سال تمام قمری است پدر مسئولیت حضانت را بر عهده دارد. پس از بلوغ، دختر می‌تواند تصمیم بگیرد که مایل است با کدام یک از والدینش زندگی کند.

پیشنهاد می‌کنیم که با اخذ مشاوره حقوقی و استفاده از خدمات وکلای وکیل خانواده، به‌موقع و با کمترین دردسر حضانت فرزندتان را اخذ کنید.

سؤالات متداول